Οι ανισότητες ανάμεσα στους ανθρώπους έχουν πολύ παλαιά ιστορία και πολύ βαθιές ρίζες. Χωρίς να παραγνωρίζονται οι άλλες παράμετροι, η πιο χτυπητή κοινωνική ανισότητα ήταν πάντα η ανισότητα ανάμεσα στους πλουσίους και τους φτωχούς. Ο πλούτος ήταν σε θέση να εξασφαλίζει περισσότερη δύναμη και περισσότερη κοινωνική επιρροή. Οι εξελίξεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι διακηρύξεις για ισότητα  δεν επέφερε σμίκρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και πτωχών. Αντίθετα, εδώ και δυο αιώνες το χάσμα διευρύνεται διαρκώς.

Σήμερα, η ανθρωπότητα ζει τη στυγνή απανθρωπιά  των κανόνων της  «ανοιχτής αγοράς», όπως τη διαμόρφωσαν  ο Ρεϊγκανισμός και ο Θατσερισμός. Η παγκοσμιοποίηση έχει επιφέρει τον θρίαμβο του καπιταλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή την κατάργηση όλων των κοινωνικών, πολιτικών ή άλλων ελέγχων που επιβάλλονταν στην οικονομία. Ο καπιταλισμός γιγαντώθηκε σε όλο του .... το μεγαλείο!   Μεγάλα οικονομικά συγκροτήματα,  που δραστηριοποιούνται στην παγκόσμια αγορά , έχουν συσσωρεύσει και διαχειρίζονται τεράστια κεφάλαια. Είναι ενδεικτικό ότι σε αρκετές περιπτώσεις πολυεθνικές επιχειρήσεις αναπτύσσουν μια οικονομική δυναμική η οποία είναι ισχυρότερη και από αυτή ορισμένων κρατών. Η ανοικτή αγορά δεν έλυσε, όπως ανέμεναν οι θεωρητικοί της, τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σημερινές κοινωνίες. Αντίθετα, επιδείνωσε τις ανισότητες, διόγκωσε την ανεργία, έσπειρε την πολιτική διαφθορά, καλλιέργησε τον κυνισμό, την ιδεολογία του αχαλίνωτου ανταγωνισμού. Ο ισχυρότερος ή ικανότερος τα παίρνει όλα. «Το 1% του πληθυσμού της Γης  έχει υπό τον έλεγχό του τόσο πλούτο όσο το υπόλοιπο 99%»  αναφέρει ο ακαδημαϊκός  Μάριος Ευρυβιάδης στο άρθρο του με τον τίτλο  «Η ‘‘νομιμοποιημένη’’ διαφθορά ως επιτομή της εποχής μας», με βάση σχετική μελέτη της ανθρωπιστικής οργάνωσης Oxfam. Και, όπως αποκαλύπτει η μελέτη, «θέλουν και άλλα και, αν είναι δυνατό, τα ‘‘θέλουν όλα’’». (« Ο Φιλελεύθερος», 10.4.2016). 

Το 1%, το οποίον αποτελούν κυρίως οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις,  επιδιώκει μια διαρκώς ταχύτερη και μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίων και συσσώρευση κερδών και για να επιτύχει το στόχο του αυτό, χρησιμοποιεί την οικονομική του ισχύ  για να επηρεάσει  άμεσα ή έμμεσα τα πολιτικά κέντρα εξουσίας. Παρεμβαίνει στο χώρο της πολιτικής διαχείρισης και επηρεάζει τις εξελίξεις ακόμη και στο στρατιωτικό τομέα. 

Αυτό το 1% φέρει τεράστια ευθύνη για το θέαμα των απελπισμένων προσφύγων που αποτελεί στίγμα για τον πολιτισμό μας. Αυτοί οι άνθρωποι,  που  καταταλαιπωρούνται, πνίγονται και γίνονται και αντικείμενο άγριας εκμετάλλευσης, αυτοί   οι εξαθλιωμένοι  πρόσφυγες,  είχαν μια ωραία ζωή μέχρι που κάποιοι εξόπλισαν τους συμπατριώτες τους με όπλα.

Δεν  υπάρχει αμφιβολία ότι η βασική αιτία για τη δημιουργία των πρόσφατων μαζικών μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη είναι οι πόλεμοι που προκάλεσαν οι στρατιωτικές επεμβάσεις, κυρίως των χωρών  της Δύσης, σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Ιράκ, η Λιβύη, η Συρία κλπ. Είναι η συνέχεια της αποικιοκρατικής πολιτικής της Δύσης, για να εξυπηρετηθούν οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα.

Αλλά, το μεγάλο μέρος των μη προνομιούχων συνανθρώπων μας, του 99%, είναι οι εξαθλιωμένοι που διαβιούν σ’ ολόκληρο τον πλανήτη. Tο βαθύτερο πρόβλημα του πλανήτη μας δεν είναι η λεγόμενη σύγκρουση των πολιτισμών, αλλά η ανισοκατανομή αγαθών, εισοδημάτων και αξιών.  Είναι η εξαθλίωση δισεκατομμυρίων συνανθρώπων μας με προεξέχουσα θέση τα παιδιά.    Με κυνηγούν και θα με κυνηγούν οι τραγικές φιγούρες, όχι μόνο  των πνιγμένων παιδιών στα νερά του Αιγαίου, του  Αϊλάν Κούρντι  και πολλών άλλων,  αλλά  και οι στρατιές των εκατομμυρίων παιδιών που πέθαναν από την ασιτία γιατί δεν φρόντισε ο «πεπολιτισμένος» κόσμος μας να τα θρέψει.  Οι αριθμοί είναι ανατριχιαστικοί. Η πείνα σκοτώνει πάνω από 5 εκατομμύρια ανήλικους τον χρόνο. Οι αριθμοί αλλάζουν με τον χρόνο. Το δράμα, όμως, παραμένει το ίδιο. Και λεγόμαστε άνθρωποι, με μυαλό και αισθήματα... (Κώστας Χατζής)

Η απάντηση στο ερώτημα πού οδηγούν αυτά τα αδιέξοδα του άθλιου οικονομικού συστήματος που κατευθύνει το 1%,  μπορεί να εξαχθεί από τα λόγια που είπε κάποτε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ο τότε πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου Μπιλ Γκέιτς:   «Ο ανεπτυγμένος κόσμος πρέπει να πιεστεί για να μοιραστεί ένα κομμάτι του τεράστιου πλούτου του. Αλλιώς, το μίσος που νιώθει ο υπόλοιπος κόσμος, θα γυρίσει σαν μπούμερανγκ και θα μας πλήξει». Αυτά τα λόγια συμπληρώνονται με τα όσα έγραψε πριν 500 χρόνια, ο άγγλος φιλόσοφος και πολιτικός Thomas More στην «Ουτοπία» του (1516): «Την πιο μεγάλη τόλμη (για εξέγερση) έχει εκείνος που δεν μπορεί παρά να κερδίσει απ' αυτήν, αφού δεν έχει τίποτα να χάσει». Τη φράση αυτή «δανείστηκαν» ο Μαρξ και ο Ένγκελς για κατακλείδα του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου» τους.

(Φιλελεύθερος, 24.4.2016)