Αναλαμβάνει σήμερα τα καθήκοντά του ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο νεότερος πρόεδρος στην ιστορία της Γαλλικής Δημοκρατίας. Η νίκη του Μακρόν ήλθε σε μια χρονική περίοδο που το αντισυστημικό εθνικολαϊκιστικό ρεύμα συνεχίζει να κάνει αισθητή την παρουσία του σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, απαξιώνοντας πολιτικούς και παραδοσιακούς πολιτικούς σχηματισμούς. Στην Γαλλία, εκατομμύρια Γάλλοι, ως ένα μέρος αυτής της αμφισβήτησης, προτίμησαν να στραφούν σε ένα νέο πολιτικό που δεν ηγείτο πολιτικού κόμματος, αλλά, ταυτόχρονα, δεν είχε επενδύσει στον λαϊκισμό, τις εθνικιστικές κορώνες και την εσωστρέφεια. Δεν πρόκειται για ένα άχρωμο και άοσμο πολιτικό. Ο Μακρόν έχει και πολιτική παιδεία και βαθιές γνώσεις και διαχειριστική πείρα σε σημαντικά αξιώματα. Γι αυτό και κατάφερε σε 14 μήνες, από την ίδρυση του κινήματός του "Μπροστά" να αποδείξει ότι θέλει και μπορεί να κυβερνήσει μια μεγάλη χώρα.
Ο Μακρόν θα βρεθεί αντιμέτωπος με δισεπίλυτα προβλήματα, και το ξέρει. Ξέρει πως τα προβλήματα της ισλαμικής τρομοκρατίας και της μετανάστευσης είναι δύσκολο να λυθούν, μάλλον θα επιδεινωθούν. Το ίδιο ισχύει και με την ανεργία, καθώς και με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μεσαία στρώματα. Όμως, η πιο μεγάλη πρόκληση για τον Μακρόν είναι η ανάκτηση του παλιού ρόλου της Γαλλίας για την υλοποίηση του οράματος για μια πραγματικά ενωμένη Ευρώπη. Στην πρώτη του δήλωση, μετά την οριστικοποίηση του αποτελέσματος, ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε τα ακόλουθα: «Θα υπερασπιστώ την Γαλλία, αλλά και την Ευρώπη, το κοινό μας σπίτι». Παιδί της ΕΝΑ, της εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης της Γαλλίας, της κορυφαίας του είδους της στον κόσμο, ο Μακρόν έχει ξεκάθαρα εκφράσει τη βούληση να επαναφέρει τη Γαλλία στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών και διεθνών εξελίξεων. Ο Μακρόν δεν θέλει τη γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη, αλλά μια νέα ισορροπία ισχύος μεταξύ Βερολίνου και Παρισιού. Σε μια ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ στο Βερολίνο στις 17/1/2017 είπε και τα ακόλουθα: «το σημερινό σύστημα ωφέλησε τη Γερμανία εις βάρος των ασθενέστερων κρατών μελών. […] Η δυσλειτουργία του ευρώ είναι για καλό της Γερμανίας, πρέπει να πω, ενώ η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας μπλοκάρει μεγάλες μεταρρυθμίσεις που θα αύξαναν την αλληλεγγύη μεταξύ των 19 χωρών της Ευρωζώνης». Το καλύτερο όμως, το άφησε για το τέλος: «Το ευρώ είναι ένα αδύναμο γερμανικό μάρκο. Το status quo θα είναι συνώνυμο, σε δέκα χρόνια, με τη διάλυση του ευρώ». (Γεωργίου Π. Μαλούχου, Ο Μακρόν, το «μάρκο» και η αφύπνιση της Γαλλίας στο «Βήμα», ημερ. 25/4/2017).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η γαλλογερμανική συνεννόηση, που σφραγίστηκε με τη Συνθήκη των Ηλυσίων, υπήρξε η ατμομηχανή της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η Συνθήκη των Ηλυσίων ήταν συνθήκη φιλίας μεταξύ Γαλλίας και Δυτικής Γερμανίας η οποία υπεγράφη από τον Πρόεδρο Σαρλ ντε Γκολ και τον Καγκελάριο Κόραντ Αντενάουερ στις 22 Ιανουαρίου του 1963 στο Μέγαρο Ηλυσίων στο Παρίσι. Με την υπογραφή αυτής της συνθήκης, η Γερμανία και η Γαλλία καθιέρωσαν νέα θεμέλια για τις σχέσεις τους και τερμάτισαν αιώνες αντιπαλότητας μεταξύ τους. H στενότατη διμερής συνεργασία είχε δοκιμασθεί με επιτυχία στον χρόνο και είχε αποδώσει, ανεξάρτητα από το πιο κόμμα κυβερνούσε στη μία και στην άλλη χώρα. Αυτή η διμερής συνεργασία οδήγησε στη μετεξέλιξη της ΕΟΚ σε ΕΕ και στη δημιουργία της νομισματικής ένωσης. Όμως, τα τελευταία χρόνια, οι σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών πήραν άλλη διάσταση. Στην ευρωζώνη, από τότε που γονάτισαν οικονομικά η Γαλλία και η Ιταλία, η Γερμανία κατέστη κυρίαρχη. Η νομισματική ένωση έγινε όπλο στα χέρια της Γερμανίας, για άγρια εκμετάλλευση των οικονομικά ασθενέστερων χωρών του Νότου. Επίσης, η κρίση στην οποία βυθίζεται όλο και περισσότερο η ΕΕ τα τελευταία χρόνια έφερε στην επιφάνεια τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα: ελλείμματα αλληλεγγύης, προφανείς δυσλειτουργίες στη λήψη καίριων και έγκαιρων αποφάσεων, ανυπαρξία κοινών πρωτοβουλιών και κυρίως απουσία ενιαίας εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής. Η κρίση είναι πρώτιστα θεσμική. Θύμα αυτής της θεσμικής καθίζησης της ΕΕ υπήρξε, το 2013, η Κύπρος, όταν ένα μη νομιμοποιημένο εξωθεσμικό όργανο, το Eurogroup, μάς επέβαλε τη λήστευση των τραπεζικών καταθέσεων. Όμως, εκτός από τα δικά της προβλήματα, η ΕΕ έχει να αντιμετωπίσει τώρα και την εχθρική στάση της Ουάσιγκτον.
Πέραν τούτου, για να υλοποιήσει την πολιτική του ο Μακρόν, θα πρέπει να δώσει επιτυχώς μεγάλες μάχες και στο εσωτερικό και να τις κερδίσει. Θα πρέπει να κερδίσει, όχι μόνο τη μεγάλη μάχη των βουλευτικών εκλογών του προσεχούς Ιουνίου, αλλά και τις μάχες που θα επακολουθήσουν, καθώς, όπως διαφαίνεται, δεν θα υπάρχει έλεγχος των νομοθετικών σωμάτων από τον πρόεδρο. Ο χρόνος θα δείξει, αν θα τα καταφέρει.
(Φιλελεύθερος, 14/5/2017)